د امام علی عليه السلام لنډې ويناوې (191-200) حکمت 191 : (د دنیا ستونزې) وَ قَالَ [عليه السلام] إِنَّمَا الْمَرْءُ فِى الدُّنْيَا غَرَضٌ تَنْتَضِلُ فِيهِ الْمَنَايَا وَ نَهْبٌ تُبَادِرُهُ الْمَصَائِبُ وَ مَعَ كُلِّ جُرْعَةٍ شَرَقٌ وَ فِى كُلِّ أَكْلَةٍ غَصَصٌ وَ لَا يَنَالُ الْعَبْدُ نِعْمَةً إِلَّا بِفِرَاقِ أُخْرَى وَ لَا يَسْتَقْبِلُ يَوْماً مِنْ عُمُرِهِ إِلَّا بِفِرَاقِ آخَرَ مِنْ أَجَلِهِ فَنَحْنُ أَعْوَانُ الْمَنُونِ وَ أَنْفُسُنَا نَصْبُ الْحُتُوفِ فَمِنْ أَيْنَ نَرْجُو الْبَقَاءَ وَ هَذَا اللَّيْلُ وَ النَّهَارُ لَمْ يَرْفَعَا مِنْ شَيْ‏ءٍ شَرَفاً إِلَّا أَسْرَعَا الْكَرَّةَ فِى هَدْمِ مَا بَنَيَا وَ تَفْرِيقِ مَا جَمَعَا . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: انسان په دې دنیا کې یوه داسې نښه ده چې همیشه د مرګ له غشیو سره مخامخ ده او د مصیبتونو د یرغلونو مرکز دی،د هغه هر ګوټ  اتروشی راوستی شي او هره مړۍ یې په مرۍ کې ښخیدی شي. او انسان کوم نعمت لاسته نه راوړي مګر دا چې یو بل نعمت له لاسه ورکړي او په عمر یې یوه ورځ نه ورزیاتیږي مګر دا  چې له عمره یې بله ورځ کمه شي، نو مونږ د مرګ یاران یو او نفسونه مو دمرګ نښې ، نو څرنګه  د بقا هیله کولی شو؟حال دا چې د ورځو او شپو ټپال کومه ودانۍ نه ده اباده کړې مګر دا چې ورانه کړې یې وي  ا وڅه یې چې راغونډ کړې  تیت کړې یې دي. حکمت 192: (د دنیا مال) وَ قَالَ [عليه السلام] يَا ابْنَ آدَمَ مَا كَسَبْتَ فَوْقَ قُوتِكَ فَأَنْتَ فِيهِ خَازِنٌ لِغَيْرِكَ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: ای د آدم اولاده! هر څه چې دې تر خپل ضرورته زیات  برابر کړې دي د نورو لپاره دې راغونډ کړې دي. حکمت 193: (د  زړه د استعمال طریقه) وَ قَالَ [عليه السلام] إِنَّ لِلْقُلُوبِ شَهْوَةً وَ إِقْبَالًا وَ إِدْبَاراً فَأْتُوهَا مِنْ قِبَلِ شَهْوَتِهَا وَ إِقْبَالِهَا فَإِنَّ الْقَلْبَ إِذَا أُكْرِهَ عَمِيَ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: زړونه هم  تاند او تیاریږي او هم مړاوې  کیږي ،  نو زړونه هغه وخت کار ته اړباسئ چې  تاند او ګروهمن وي، ځکه چې که زړه په زوره یو کار ته  اړ ایستلی شي ړندیږي. حکمت 194: (له غوسې او انتقامه ډډه کول) وَ كَانَ [عليه السلام] يَقُولُ مَتَى أَشْفِى غَيْظِى إِذَا غَضِبْتُأَ حِينَ أَعْجِزُ عَنِ الِانْتِقَامِ فَيُقَالُ لِى لَوْ صَبَرْتَ أَمْ حِينَ أَقْدِرُ عَلَيْهِ فَيُقَالُ لِى لَوْ عَفَوْتَ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: کله چې غوسه شم نو څر نګه یې سړه کړم؟ هغه وخت چې د انتقام طاقت نه لرم  چې ماته وویل شي:«که صبر وکړې ښه به وي» یا هغه وخت چې د غچ اخستلو طاقت لرم  چې ماته وویل شي: که وې بخښې غوره به وي» حکمت 195: (شومي مه کوئ) وَ قَالَ [عليه السلام] وَ قَدْ مَرَّ بِقَذَرٍ عَلَى مَزْبَلَةٍ هَذَا مَا بَخِلَ بِهِ الْبَاخِلُونَ وَ رُوِيَ فِى خَبَرٍ آخَرَ أَنَّهُ قَالَ هَذَا مَا كُنْتُمْ تَتَنَافَسُونَ فِيهِ بِالْأَمْسِ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: «په لاره کې د  ګند له یو ټوکرۍ تیریده  هغې ته یې اشاره وکړه او وې فرمایل:»دا هماغه څه دي چې شومان پرې شومي کوي« په یو بل روایت کې راغلې دي چې وې فرمایل»دا هغه څه دي  چې پرون یې د دې په سر له یو بل سره سیالي کوله.(مطلب دا  چې د دنیا او د  دنیا د خوندونو انجام دا دی) حکمت 196: (د مال له ضایع کولو عبرت) وَ قَالَ [عليه السلام] لَمْ يَذْهَبْ مِنْ مَالِكَ مَا وَعَظَكَ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: هغه مال چې  تباه کیدل یې تاته نصیحت او عبرت درکړي له لاسه نه دی تللی. حکمت 197: (د ارواوو درمان) وَ قَالَ [عليه السلام] لَمْ يَذْهَبْ مِنْ مَالِكَ مَا وَعَظَكَ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: دا زړونه هم د  بدنونو په شان ستړې کیږي د هغوی د تاندولو لپاره  حکیمانه خبرو ته مخه کړئ. حکمت 198: (د حکومت ضرورت) وَ قَالَ [عليه السلام] لَمَّا سَمِعَ قَوْلَ الْخَوَارِجِ لَا حُكْمَ إِلَّا لِلَّهِ كَلِمَةُ حَقٍّ يُرَادُ بِهَا بَاطِلٌ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: «کله یې چې واوریدل  چې خوارج وایی حکومت یوازې د خدای دی وې فرمایل:»دا خبره حق ده  خو مطلب ترې باطل اخستل کیږي. حکمت 199: (د لوفرانو غندنه) وَ قَالَ [عليه السلام] فِى صِفَةِ الْغَوْغَاءِ هُمُ الَّذِينَ إِذَا اجْتَمَعُوا غَلَبُوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا لَمْ يُعْرَفُوا وَ قِيلَ بَلْ قَالَ ع هُمُ الَّذِينَ إِذَا اجْتَمَعُوا ضَرُّوا وَ إِذَا تَفَرَّقُوا نَفَعُوا فَقِيلَ قَدْ عَرَفْنَا مَضَرَّةَ اجْتِمَاعِهِمْ فَمَا مَنْفَعَةُ افْتِرَاقِهِمْ فَقَالَ يَرْجِعُ أَصْحَابُ الْمِهَنِ إِلَى مِهْنَتِهِمْ فَيَنْتَفِعُ النَّاسُ بِهِمْ كَرُجُوعِ الْبَنَّاءِ إِلَى بِنَائِهِ وَ النَّسَّاجِ إِلَى مَنْسَجِهِ وَ الْخَبَّازِ إِلَى مَخْبَزِهِ . او د خدای درود دې وي په هغه ويې فرمايل: دوی (لوفر او بازاري خلک )چې کله سره راغونډ شي بریالي شي او کله چې خپاره شي څوک یې پیژني هم نه .« ویل شوې چې وې فرمایل:»دوی چې کله سره راغونډ شي تاوان رسوي او کله چې خپاره شي ګټه رسوي.«له امامه یې وپوښتل لوفران چې سره راغونډ شي تاوان رسوي په دې خو پوه شو خو کله چې خواره واره  شي نو ګټه رسوي دهغوي په تیتیدو کې څه ګټه ده؟ وې فرمایل»د کار او کسب خاوندان  او پیشه وران خپلو کارونو ته ستنیږي  او خلک د هغوی له کسبه فایده اوچتوي  ګل کار د ودانۍ جوړولو، اوبدونکی اوبدلو او نانبايی ډوډۍ پخولو ته مخه کوي. حکمت 200: (د مفسدو انسانانو رټنه) وَ قَالَ [عليه السلام] وَ أُتِيَ بِجَانٍ وَ مَعَهُ غَوْغَاءُ فَقَالَ لَا مَرْحَباً بِوُجُوهٍ لَا تُرَى إِلَّا عِنْدَ كُلِّ سَوْأَةٍ . (یو جنایتکار یې امام ته راوسته چې  یو شمیر بدماشان هم ورسره وو( امام وفرمایل: دا مخونه دې ورک  شي چې یوازې د جنګ او رسوایۍ په وخت لیدل کیږي.